VİRÜSLER

 

Virüsler parazit canlılar gurubuna girer.Yani kendisi enerji üretemiyor,üzerinde veya içerisinde yaşadığı canlıdan sağlar.Bu nedenle canlı bu beraberlikten zarar görebilir.Örneğin insanın içerisindeki hücrelerde yaşayan ve insan kanındaki akyuvarları tahrip ettiğinden insanın direnci azalır.Bu nedenle çok fazla halsizllik duyduğumuzda doktora gitmeliyiz.

En küçük yaşamsal biçimine VİRYON veya VİRUS PARÇACIĞI denir.Bu parçacık tuğlalar gibi yayana dizili küçük protein moleküllerinden olşmuştur.Bu yapı KAPSİT denilen bir kılıf ile çevrilidir.Viirusun genetik maddesi olarak tek çeşit nükleik asit molekülü bulunur.Bu nükleik asit ya "DNA" yada "RNA"dır.Yani diğer canlılarda olduğu gibi her iki nükleik asit birarada bulunmaz.Virüslerdeki bu genetik yapıya GENOM denir.
*Virüslerin,sıtoplazması ve enzimleri yoktur.
*Kalıtsal madde taşıdıkları için MUTASYON görülür. "UYARI"
1. Virüslerin canlı olmalarının temel sebebi canlı hücre içerisinde protein, enzim sentezine katılmaları ve çoğalmalarıdır.
2. Virüslerin cansız olmalarının temel sebebi.hücre dışında kristal biryapı göstermeleridir.
Virüsler sınıflandırılırken konak olarak seçtikleri canlıya göre sınıflandırılırlar.Örneğin:Bitki virüsleri,hayvan virüsleri ve bakteri virüsleri gibi.Her virüs çeşidi çoğonlukla vücudun belli bir kısmına girer ve belirli hücreler içinde çoğalabilir.Örneğin:sarı humma virüsü karaciğerde,kudus virüsü beyinde ve omirilikte,çiçek,kızamık,siğil vürüsleride deride çoğalır.
Belli bazı vürüsler bulaştığı hücreler,aynı tipten ikinci bir vürüs enfeksiyonuna karşı bağışıklık kazanır.Hücre,canlı veya sıcaktan öldürülmüş bir virüsle muamele edilince İNTERFERON denilen bir madde salgılar.Bu madde bazı hücrelerde bağışıklık meydana getirir.

VİRÜSLERİN  ÜREMESİFaj virüsü bakteriyegireceği zaman,kuyruk kısmı ile bakteriye tutulur.Virüs, kuyruğundakiprotein ile bakteri çeperinin bir kısmını eritir.Baş kısmında bulunannükleik asit(DNA), bakteri içine girer.






Virüslerin özelliklerini maddeler halinde sıralıyalım.Virüsler hücresel yapıya sahip olmayan ,nükleo protein (Nükleik asit + Protein) yapıdaki varlıklardır.

 

*Canlılar ile cansızlar arasında geçiş formudur.

*Virüsler ancak,canlı hücrelerde yaşayabilen mecburi parazitlerdir.

*İçinde yaşadıkları hücrenin metabolik mekanizmasını kendi kendine göre kullanır.

*Virüsler cansız ortamlarda kristalleşirler.

*Virüsler ancak elektron mikroskobuyla görünebilen,küre veya çubuk şeklinde yapılardır.

*virüsler DNA veya RNAile protein kılıftan oluşmuşturlar.

*Kalıtım materyaline (DNA veya RNA) genom adı verilir.

*Virüsler haploittirler (n kromozomlu).

*Virüsler hücresel yapıya sahip olmadıkları gibi bir organeli yoktur. Bu yüzden hiçbir hayati faaliyet göstermezler.

*Virüslerde sadece kuyruk bölgesinde içine girecek hücrenin zarını eritecek özel enzimler bulunur.

*Virüsler sadece canlı hücre sayesinde çoğalırlar.

*Virüslerin kalıtım metaryeli çok çabuk mutasyona uğradığı için bir çok yeni virüs çeşitleri oluşur.

Bakteri Nedir?

Monera alemini oluşturan prokaryot canlıların en yaygın ve en çok bilinen grubu bakterilerdir. O kadar yaygındır ki bugün dünyamızda bakterinin bulunmadığı yer yoktur diyebiliriz. En çok organik atıkların bol bulunduğu yerlerde ve sularda yaşarlar. Bununla beraber, -90 0C buzullar içinde ve +80 0C kaplıcalarda yaşayabilen bakteri türleri de vardır. Hava ile ve su damlacıkları ile çok uzak mesafelere taşınabilirler. Deneysel olarak ilk defa 17. yüzyılda bakterileri gözleyebilen ve onların şekillerini açıklayan Antoni Van Lövenhuk olmuştur. Bakteriler bütün hayatsal olayların gerçekleştiği en basit canlılardır. Hepsi mikroskobik ve tek hücrelidirler. Büyüklükleri normal ökaryotik hücrelerin mitokondrileri kadardır.

Prokaryot olduklarından zarla çevrili çekirdek, mitokondri, kloroplast, endoplazmik retikulum, golgi gibi organelleri yoktur. Ribozom bütün bakterilerin temel organelidir. DNA, RNA, canlı hücre zarı ve stoplazma yine bütün bakterilerin temel yapısını oluşturur. Bunlara ek olarak bütün bakterilerde hücre, cansız bir çeperle (murein) sarılıdır. Çeperin yapısı, bitki hücrelerinin çeperinden farklıdır. Selüloz ihtiva etmez.
Bazı bakterilerde hücre çeperinin dışında kapsül bulunur. Kapsül bakterinin dirençliliğini ve hastalık yapabilme (patojen olma) özelliğini artırır.

Bazı bakteriler kamçılarıyla aktif hareket edebilirken, bazıları kamçıları olmadığı için ancak bulundukları ortamla beraber pasif hareket edebilirler. Buna göre bakteriler, kamçısız, tek kamçılı, bir demet kamçılı, iki demet kamçılı ve çok kamçılı olarak gruplandırılır. Bazı bakteriler “mezozom” denilen zar kıvrımları bulundurur. Burada oksijenli solunum enzimleri (ETS enzimleri) vardır. Oksijenli solunum yapan, ancak mezozomu bulunmayan bakterilerde ise solunum zinciri enzimleri hücre zarına tutunmuş olarak bulunur. bakterilerde genel yapının % 90′ı sudur. suda çözünmüş maddeler hücre zarından giriş-çıkış yaparlar. DNA’lar stoplazmaya serbest olarak dağılmıştır. Bakteriler ökaryot hücrelere göre daha çok ve daha küçük ribozom içerirler. bu sayede protein sentezleri çok hızlıdır.